 |
| Afbeelding via Pixabay |
Willie
Wortel is een kraanvogel naar mijn hart. Hij kan op commando een geniaal
apparaat uitvinden, of hij heeft nog ergens iets liggen wat toevallig van pas
komt in een van de vele stripavonturen waarin hij mag optreden. Ze blinken
altijd uit in zowel eenvoud als doeltreffendheid en alle uitvindingen hebben
één ding gemeen: in de echte wereld zouden ze niet kunnen bestaan.
Donald
Duck is een heel andere vogel. De eend is liever lui dan moe, impulsief,
opvliegend. Niet bepaald iemand die eerst eens de handleiding leest als hij een
nieuwe tv of zo koopt. Het komt nogal eens voor dat Donald bij Willie gaat
shoppen. En terwijl Willie geduldig wil uitleggen hoe iets werkt, vliegt Donald
er al mee door de deur, want hij weet het allemaal wel. Soms roept Willie hem
nog na dat het apparaat nog niet helemaal af is, of dat het bijwerkingen heeft.
Verderop in het stripverhaal betaalt Donald steevast de prijs voor zijn
eigenwijsheid.
Ikzelf
houd er niet van als mensen zomaar wat op knopjes drukken zonder te weten waar
die voor dienen, in de hoop dat het apparaat dan doet wat ze willen. Hoe
complexer het apparaat is, hoe meer er daardoor fout kan gaan, of hoe verder je
wegzinkt in het moeras van de verkeerde instellingen. Ik ben dus zo iemand die
nog handleidingen leest. Toegegeven, niet bij élk apparaat; onze nieuwe
citruspers kreeg ik heus wel aan de praat zonder eerst in het boekje te kijken.
Dat zat er overigens nog wel bij; tegenwoordig krijg je – omdat toch niemand de
handleiding leest en al dat drukwerk een boel geld kost – hooguit nog een
snelle-startgids en een QR-code voor de uitgebreide handleiding.
Computers,
apps en het internet hebben geen handleidingen. Die zijn vervangen door
helpfuncties. Als je beseft, dat je er niet uit komt, dan kun je die
raadplegen. Soms kun je ze oproepen door op F1 te drukken, soms moet je een FAQ
raadplegen, en anders moet je maar googelen. Maar al die dingen ben je dus al
aan het gebruiken voordat je er een letter over hebt gelezen. Enerzijds mooi
dat veel spullen dermate intuïtief werken dat dit kan, anderzijds lastig voor
iemand die iets meer wil dan de basisinstellingen.
Dat
het vaak bepaald niet veilig is om iets zomaar aan te zetten of alle regelaars
naar maximaal te draaien, toont Donald keer op keer aan. In plaats van de
wereld te redden, brengt hij haar vaak genoeg aan de rand van de afgrond.
Gelukkig weten de verstandige neefjes Kwik, Kwek en Kwak het tij altijd op het
nippertje te keren. Die hebben wél een handleiding: het Grote
Woudlopershandboek, de pocket waar gewoon alles in staat.
In
een veilige wereld heeft iedereen de handleiding gelezen voordat hij ergens aan
begint. Ik weet ook wel dat dit een utopie is. Maar dat betekent wel dat er
mensen in auto’s rijden zonder te weten hoe het licht aan moet, dat ergens een
airco verwarmt in plaats van koelt of dat je gefrustreerd raakt omdat het je
niet lukt om je smartspeaker aan de praat te krijgen. En daar wordt de wereld
minder veilig van: verkeersongelukken, hitteberoertes en hackers liggen op de
loer. Misschien vind je dat wat vergezocht, maar hé, ik word betaald om doem te
denken en ben dus altijd op zoek naar wat er mis zou kunnen gaan. Relativeren
komt daarna wel, als anderen hoopvol zeggen dat het toch niet zo’n vaart zal
lopen.
Regelmatig
wandelen er eenden over de plaatselijke fietspaden – echte eenden, geen
stripfiguren. Als je komt aanfietsen, waggelen ze steevast de verkeerde kant
op: ze steken het pad over in de richting waar jij een paar seconden later
langsfietst. Ik wil maar zeggen: het zijn niet de slimste beesten. Met
kraanvogels heb ik geen ervaring, maar als we Willie als voorbeeld nemen, dan
zouden die wel eens heel wat slimmer kunnen zijn. Misschien dat ik daarom nog
nooit een exemplaar op het fietspad ben tegengekomen.
Moraal
van het verhaal: als je zelf meer een Donald Duck bent, luister dan naar wat de
Willie Wortels in je omgeving te vertellen hebben. Ben je daarentegen zelf een
Willie Wortel, kijk dan goed wat de Donald Ducks van deze wereld écht nodig hebben, en bied
daar een (uiteraard veilige) oplossing voor.
Je
las zojuist de vijfhonderdste Security (b)log.
En in de grote boze buitenwereld …
- is tweefactorauthenticatie alleen veilig als je je niet in de luren laat leggen.
- zou een crimineel informatie hebben gestolen bij Europol.
- gaat een Zuid-Koreaan de gevangenis in voor het hacken van 400.000 huishoudens en het verkopen van camerabeelden uit die huizen.
- heeft de politie drie mannen aangehouden op verdenking van bankhelpdeskfraude en vriend-in-noodfraude.
- beschermt je Android-telefoon zichzelf als hij denkt dat hij gestolen is.
- gaat het nieuwe kabinet cybercrime strenger aanpakken.
- heeft het Britse NSCS een handreiking voor het betalen van losgeld gepubliceerd.
- moet Google een miljoenenboete betalen omdat ze Franse nieuwsberichten hebben gebruikt voor het trainen van hun AI.
- verdwijnen sommige automodellen van de markt vanwege cybersecurity-regels.
